ترکمن در دنیای امروز

عکس ها ۰ ویدیوها (۱) (۲) (۳) (۴) (۵)

ایلکای

هنگامی که دوست عزیزم آقای جاوید از من خواستند مجموعه عکسی تهیه کنم که گویای زندگی امروزی ترکمن ها در ایران باشد و به واقعی ترین شکل ممکن؛ آنان را نشان دهد، این سوال چندین هفته فکرم را مشغول کرد که اگر بخواهم ترکمن امروزی را در دنیای مدرن و البته تنیده در فرهنگ بعد از انقلاب و در سایه جمهوری اسلامی و فارغ از کلیشه های همیشگی یعنی اسب و یورت و موسیقی اش نشان دهم، چه چیزی؛ مناسب ترین و حقیقی ترین تصویر خواهد بود؟

با باز کردن صفحات اجتماعی که گویی در فتح و زیر انگشتان نوجوانان منطقه هست میبینم که مانند همتایان خود در سراسر جهان در حال ساختن ویدئوهای تیکتاک و به نمایش گذاشتن جزییات لایف استایل خود هستند که هیچ سنخیتی حتی با جوانان یک دهه قبل از خود ندارند؛ این سوال برایم پیش می آید که اگر در همین لحظه یک غیر ترکمن؛ بخواهد با گوشه ای از استایل و فرهنگ ترکمن آشنا شود؛ دقیقن چه تصویری در ذهنش نقش میبندد؟

واقعیت این است که گسست و شکاف عمیقی بین نسل ها در پاس داشت مظاهر فرهنگ که همانا لباس و استایل یا حتی طرز تفکر و واکنش در برابر مسایل مختلف میباشد؛ وجود دارد که این فقط مختص به طایفه ترکمن ها نیست و هر جا که قومیتی وجود دارد که سعی در حفظ فرهنگ خود در برابر ملیت دارند؛ این موضوع  وجود دارد و با آمدن و رسوخ فضای مجازی در جای جای زندگی مردمان، حال نسل جدیدتر؛ فراتر از این فکر کرده و جاری کردن تمام عناصر و لایه های زندگی جهانی را طلب میکنند، نسل جدید بی پروا تر است و برایش مرزبندی ها چندان معنایی ندارد و درگیر مفاهیم قدیمی یا پوسیده نیست...

از بحث دور نشویم؛ با کمی تعمق به این نتیجه رسیدم که در کدام نقطه، تمام نسل ها در کنار هم به یک نقطه رسیده اند و در حالی که بزرگترها علاقه مندند که جزییات خرده سنت هارا به درستی رعایت کنند و جوانان و نوجوانان هم به فکر تلفیق فرهنگ سنتی با هنر مدرن هستند، همه در کنار هم دقایقی را مسالمت آمیز سپری میکنند؛ و آن چیزی نبود جز مراسم عروسی و تمام مخلفاتش، مینویسم مخلفات چون در فرهنگ ترکمن وقتی دو نفر تصمیم میگیرند ازدواج کنند؛ آن مراسم همراه میشود با پیش نیازها و پس نیازهای فراوان!

وقتی دو نفر نامزد میشوند؛ در دوران نامزدی، بهانه های فراوانی برای کادو دادن و کادو گرفتن هست، که البته بسیاری از آن ها برای عروس خانم میباشد، مراسم ها و مناسبات مذهبی که در طول دوران نامزدی هست؛ مانند شب قدر ماه رمضان، عید فطر و عید قربان، بهانه قشنگی هست تا معمولا با هفت الی ۱۲ سبد یا سینی که شامل میوه و شیرینی و کادوهای ریز و درشت همچون لباس و کیف و پارچه و چارقد و لوازم آرایش و پیرایش به خانه عروس روند و البته تاریخ دقیق مراسم عروسی نیز در همین ایام و همین ملاقات ها تعیین شود.

بیشتر از این سخن نمیگویم شما را به دیدن مراسم هایی که به تازگی و در ایام اوج کرونا، و کمی قبل از تشدید محدودیت ها و قرنطینه ها برگزار شد دعوت میکنم.

در ادامه و پی نوشت میتوانم این را اضافه کنم که مراسم برای هیچکدام از اقوام نزدیک من نبوده و من با کسب اجازه و البته با سعی در مخفی ماندن هویت صاحبین مراسم، اقدام به تهیه این کالکشن کردم و هدفم بیشتر مستندنمایی آنچه در مراسمات میگذرد؛ بخصوص در آن مناطقی که بافت سنتی تر و کوچکتری دارند، بوده است و همچنین شهر محل فیلمبرداری نیز بندر ترکمن هست.

این را نیز میتوان گفت که محله به محله و شهر به شهر با توجه به طبقه مالی و فرهنگی خانواده ها؛ جزییات مراسمات از جمله از تزیینات و دکوری های چیدمان تا کادوهای رد و بدل شده بین دو خانواده متفاوت خواهد بود و دیدن یک گوشه از یک فرهنگ، به معنای تعمیم دادن به کل آن فرهنگ نیست.

عکس ها ۰ ویدیوها (۱) (۲) (۳) (۴) (۵)