سنگنگاره طاق بستان؛ نایکی یا الهه نیک بالدار (که پیروزی را در هر زمینهای از جمله هنر، موسیقی، جنگ و دو و میدانی نشان میدهد) نخستین تابلوی سنگی با رعایت قاعده و اصول نقاشی در جهان است.
طاقبستان یا تاقبستان مجموعهای از سنگنگارهها و سنگنوشتههای دورهٔ ساسانی است که در ایران در محله طاقبستان در شمال شرقی شهر کرمانشاه و در غرب ایران واقع شدهاست. این مجموعه در قرن سوم میلادی ساخته شدهاست و ارزش هنری و تاریخی زیادی دارد. طاقبستان یکی از قدیمیترین و زیباترین آثار باستانی ایران بهحساب میآید.
سنگنگارهٔ شکارگاه سلطنتی طاق بستان نخستین تابلوی سنگی با رعایت قاعده و اصول نقاشی در جهان به حساب میآید. در این حجاری خسرو سوار بر شبدیز به گونهای است که گویی اثر از روی نقاشی، نقش شدهاست. همچنین در طاق بزرگ آثاری از زنان موسیقی دان به چشم میخورد که به نواختن چنگ و سازهای بادی مشغول هستند.
در قسمتی دیگری از طاق بزرگ صحنهٔ شکار گراز به چشم میخورد که از نظر حرکت و نمایش از جمله شاهکارهای هنر سنگنگاری بهشمار میرود، که در سبک هنری، نزدیک به سبک نقاشی بر روی دیوار است.
برخی از محققین معتقدند این بنا یادبود الهه آناهیتا است. آناهیتا ایزد بانوی، آب های روان، زیبایی، فراوانی و برکت در دوران پیش از اسلام بوده است. اما برخی دیگر بر اساس نوشتههای به جا مانده از مورخین آن را کاخ ناتمام خسرو پرویز میدانند.
نظرات