آسو:

یان لیانکه

در چین سخنی بر سرِ زبان‌ها است مبنی بر اینکه مطالعه‌ی یک کتابِ ممنوع در شبی برفی یکی از لذت‌های واقعیِ زندگی است. از این گفته می‌توان تصور کرد که با خواندن کتابی ممنوع چه نوع رضایتی حاصل می‌شود ــ مانند آب‌نباتی محبوس در کابینت، کنجی خلوت را پر از رایحه‌ای مطبوع می‌کند. هنگامی که به خارج از چین سفر می‌کنم همواره مرا مناقشه‌انگیزترین و سانسورشده‌ترین نویسنده‌ی چین معرفی‌ می‌کنند. من با این توصیف نه موافقم و نه مخالف ــ ناراحتم نمی‌کند اما مایه‌ی افتخارم هم نیست.

نویسندگان باید به خوبی آگاه باشند که ممنوع بودن مترادف با موفقیت هنری نیست. گاهی، ممنوع بودن با شجاع بودن برابر دانسته می‌شود و بی‌تردید می‌توانیم معنای این اظهار نظر گوته را دریابیم که بدون شجاعت هیچ هنری وجود نخواهد داشت. حتی با بسط منطق این گفته می‌توان گفت که بدون شجاعت هیچ آفرینش هنری‌ای هم وجود نخواهد داشت. با این حال، بسیاری از خوانندگان فقط از منظر شجاعت به مسئله‌ی سانسور و مناقشه می‌نگرند ــ به‌ویژه در رابطه با نویسندگانی از چین، اتحاد جماهیر شوروی و دیگر کشورهای به‌اصطلاح جهان سوم.

برو به آدرس