بی بی سی: رمان "شب یک، شب دو" نوشته بهمن فرسی، نویسنده، شاعر، نمایشنامه‌نویس، بازیگر، کارگردان و نقاش ایرانی است که سرخوردگی‌های اجتماعی و عاطفی روشنفکری را به تصویر می‌کشد که نسبت به وضعیت پیرامون خود ناراضی است و راهی را برای برون‌رفت نمی‌یابد

"در اتاق خواب من. اتاقی به شکل یک مثلث، با وتری منحنی. دیوار منحنی اتاق سراسر یک پنجره است. و حالا پرده باز است. و اتاق پر از آفتاب. و تخت پر از آفتاب. و من و تو برهنه در بستر. باز هم صورت تو فاصله شانه و گردن مرا پر کرده است. و اشگت سینه مرا آبیاری می‌کند."

این بخشی از رمان "شب یک، شب دو" نوشته بهمن فرسی، نویسنده، شاعر، نمایشنامه‌نویس، بازیگر، کارگردان و نقاش ایرانی است که سرخوردگی‌های اجتماعی و عاطفی روشنفکری را به تصویر می‌کشد که نسبت به وضعیت پیرامون خود ناراضی است و راهی را برای برون‌رفت نمی‌یابد.

این رمان سال ۱۳۵۳ همراه با تصویری از یک زن روی جلدش، در "سازمان چاپ و پخش پنجاه و یک" در تهران پس از مدتی معطلی به علت معضل همیشگی سانسور، برای اولین و آخرین بار منتشر شد.

با وجود ممنوعیت انتشار "شب یک، شب دو" در این نزدیک به نیم قرنی که از تنها چاپ قانونی‌اش می‌گذرد، نسخه‌های افست و پی‌دی‌اف آن چه در بازار کتاب‌های ممنوع و چه روی اینترنت موجود بوده است.

سانسور نتوانست این رمان را به کلی به محاق ببرد و "شب یک، شب دو" در کنار دیگر رمان‌های مطرح ادبیات معاصر فارسی خوانده شده و مورد اقبال منتقدان نیز قرار گرفته است.

حسن میرعابدینی در کتاب "صدسال داستان‌نویسی ایران" با تاکید بر این که نوشتن برای بهمن فرسی، وسیله‌ای برای بیان "حرف‌های شخصی" است، درباره آثار این نویسنده نوشته است: "داستان‌های فرسی جلوه‌هایی از یأس دیرپای دوران را به نمایش می‌گذارند. قهرمانان این داستان‌ها، عصبی، هتاک و در خود فروریخته‌اند..."

بهمن فرسی و ادبیات فرمالیستی

بهمن فرسی سال ۱۳۱۲ در تبریز متولد شده و بر اساس زندگی‌نامه کوتاهی که در ابتدای کتاب "شب یک، شب دو" آمده، او از چهار سالگی در تهران بزرگ شد و پس از ترک تحصیل، از چهارده سالگی به کارهای گوناگون پرداخت.

فرسی مدتی نیز به کار روزنامه‌نگاری مشغول بود و سپس کارمند شد. اما او همزمان به فعالیت هنری پرداخت؛ در تشکیل گروه‌های هنری مشارکت داشت، نمایش‌هایی را به روی صحنه برد و در چند فیلم سینمایی به ایفای نقش پرداخت.

در زمینه ادبیات نیز نوشته‌هایش را در دهه‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ در نشریاتی چون فردوسی، ایران‌آباد و کتاب هفته منتشر کرد. نمایشنامه "گلدان" (۱۳۴۰) و مجموعه داستان "زیر دندان سگ" (۱۳۴۳) از اولین آثار منتشر شده فرسی در قالب کتاب است.

این نویسنده کم‌کم با انتشار آثار دیگری، جایگاه خود را به عنون یک نویسنده و نمایشنامه‌نویس مطرح در جامعه ادبی ایران تثبیت کرد.

حسن میرعابدینی در کتاب "صدسال داستان‌نویسی ایران" با تاکید بر این که نوشتن برای بهمن فرسی، وسیله‌ای برای بیان "حرف‌های شخصی" است، درباره آثار این نویسنده نوشته است: "داستان‌های فرسی جلوه‌هایی از یأس دیرپای دوران را به نمایش می‌گذارند. قهرمانان این داستان‌ها، عصبی، هتاک و در خود فروریخته‌اند..."

این "یأس اجتماعی" در آثار نقاشی فرسی نیز دیده می‌شود؛ همچنان که سکس و روابط جنسی که یکی از مضامین اصلی آثار فرسی به شمار می‌رود، در پیوند با همین یأس اجتماعی تعریف شده است.

به عقیده برخی از منتقدان، فرسی و نویسندگان هم‌نسل دیگر او چون ابراهیم گلستان، از پیشگامان ادبیات فرمالیستی ایرانند که مرحله‌ای جدید را در ادبیات مدرن این کشور آغاز کردند.

فرسی که پیش از انقلاب ایران را ترک کرد و به بریتانیا رفت، همچنان در این کشور زندگی می‌کند >>>