الان که شاهدِ بحران آب در ایران (سلسله چالشها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در ایران) هستیم، انتشار این مطلب به نظرم ضروری می آید.
سیستم مهندسی و مدیریت آب در تَخت جمشید از شاهکارهای معماری و مهندسی در جهانِ باستان است.
وجود کانالهای ویژهی تَخلیه آب باران و سیل و نیز استفاده از لولههای سفالی مخصوص ـــ جهت انتقال آب؛ در سیستم یکپارچه آبیاری باغهای تخت جمشید (به لطف آبنماهای سنگی که تاکنون باقیمانده، میتوان به قطعیت ـــ در خصوص وجود باغ در پاسارگاد صحبت کرد، از سوی دیگر به لطف آثار ـــ هرچند اندک و باقیمانده ـــ میتوان به طرحی دست یافت که احتمالاً با واقعیتِ پاسارگاد در عهد هخامنشیان [و سپس ساسانیان و اشکانیان] سازگار است، باغ شاهی ـــ تنها بخش کوچکی از این مجموعه وسیع بوده و به بیان دیگر ـــ در پاسارگاد با یک طرح باغ در باغ روبرو هستیم، این لولههای سفالی ـــ در سراسرِ باغ به درستی طراحی و جایگذاری شده بودند).
در تصویر ـــ شاهدِ لحظه کشفِ لولههای سفالی هستید.
از مجله منظر، مقاله کشف ساختار فضایی و منظرین مجموعه پاسارگاد، شماره ۲۰، پاییز ۱۳۹۱، صفحه ۶ تا۱۱، نوشته محمدرضا مهربانی گلزار و کتابِ پاسارگاد، نوشته دیوید استروناخ، ترجمه حمید خطیب شهیدی بهره بردم.
بسیار جالب. متشکر. دوهزار و پانصد سال دیگر شبکه اختاپوسی امام زاده ها را زیر خاک کشف خواهند کرد.