مصعب مصطفی ابو توهه ۱، شاعر و نویسنده ی مقالات و داستان های کوتاه، متولّد سال ۱۹۹۳ در فلسطین و مقیم غزّه است. کتاب شعر او بنام « چیزهای پنهانی که ممکن است در گوش من بیابید»۲ برنده ی جایزه کتاب شعر سال ۲۰۲۲ فلسطین و آمریکا شد. ابو توهه با روزنامه ها و مجلّه های نیویورک تایمز، نیویورکر، اتلانتیک و نیشن۳ همکاری می کند. ابوتوهه مؤسس کتاب‌خانه‌ی ادوارد سعید- تنها کتاب‌خانه‌ی انگلیسی زبان- در غزّه است. در سال های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ ، ابو توهه ، مهمان دانشگاه هاروارد بوده و برای تدریس در دانشگاه سیراکیوز در سال ۲۰۲۳ از او دعوت بعمل آمده است. ابو توهه پس از دستگیری اخیرش توسطّ ارتش اسرائیل و رهائی اش از چنگ آنها، توانست به اتّفاق همسر و سه فرزندش به مصر برود و هم اکنون در آنجا اقامت دارد. نیویورک تایمز در باره ی اشعار او می نویسد، « اشعار ابوتوها، نمایانگر تضادّی است بین صحنه های خشونت آمیز سیاست با زیبایی های طبیعی.»
و اینک ترجمه ی چند شعر او به زبان فارسی که از فیس بوک او و با اجازه ی خود شاعر انتخاب و ترجمه شده است :
۱
خورشید طلوع کرده به حرکت در می آید
می رود که از مکان های دیگر هم دیدن کند
و ما، ما هنوز در جستجوی فلسطین هستیم.
پرندگان بیدار می شوند و به دنبال غذا می گردند
بر روی درختان پر شکوفه با بار میوه چه چه می زنند
میوه هایی چون هلو، سیب ، پرتقال و زردآلو
و ما، ما هنوز در جستجوی فلسطین هستیم.
امواج دریا ساحل را در بر می گیرد
و آن جا را پراز زرق و برق می کند و با قایق ماهی گیران می رقصد
و ما، ما هنوز در جستجوی فلسطین هستیم.
مردم برای دیدن خویشاوندان و دوستان به سفر می روند
بلیط های دو طرفه می خرند و چمدان های خود را پر می کنند
از هدایا ، کتاب و البسه
و ما، ما هنوز در جستجوی فلسطین هستیم.
۲
ابو توهه در رثای شاعر دیگری بنام رفعت العریر می گوید:
هنگامی که این جنگ تمام شود
یک جالیز توت فرنگی دیگر خواهم کاشت
و آن را به نام تو خواهم کرد
فقط نویسندگان آزاد دنیا می توانند بیایند
و آنها را برایگان بخورند.
۳
نوشته ی دیگری از او از فیس بوک او
وقتی که این جنگ تمام شود،
امیدوارم که رؤیاهایم به واقعیّت به پیوندد
رؤیای دیدن غزّه از پنجره ی هواپیما در آسمان
راندن دوچرخه ام با فرزندانم بدون هیچ توقّفی در مرز،
غوطه رفتن در دریا بدون ترس از شلّیک گلوله از
ناوچه های توپ‌‌دار،
رؤیای این که این سرزمین جایی امن
برای پرورش رؤیاهای بیشتر باشد.
۴
هرعکسی از غزّه شعری است
گریه ی هر مادری قصّه ای
و هر خانه ای گوری موقّت
در خارج خانه، هرلحظهْ سکوتی
یک ننگ و رسوایی
اگر هرگز به غزّه پا گذاشتی
کفشانت را از پای در آور، پاهایت را خوب بشوی
زیرا که این سرزمین با خون آبیاری شده
در هر مکانی که کودکان و خانواده ی آن ها
زندگی از دست داده اند ، گل های رُز خواهد روئید
فقط ما می توانیم آن را ببوئیم.
۵
ما گم می شویم در گذشته ، حال و آینده.
وقتی کودکی به دنیا می آید، برای او غمگین می شویم.
کودکان برای رنج بردن در این جا زاده می شوند، آقا!
مادران در زایمان درد فراوان می کشند.
کودکان پس از ترک رحمِ تاریک ولی اَمن مادر می گریند.
در فلسطین ، تاریکی همیشگی است.
در فلسطین ، کودکان همیشه می گریند.
1- Mosab Abu Toha
2- Things You May Find Hidden in My Ear (Poems from Gaza)
3- Nation
ابو توهه، شاعر و نویسنده گرامی ! قطعاتی از سروده های زیبایت را خواندم . وقتی دهها رهبر سرزمین فلسطین از محمود عباس رئیس تشکیلات خود گردان گرفته تا اسماعیل هنیه و دیگران هر کدام برای آزادی کشورت ساز خودشان را می زنند هیچ تعجبی ندارد که شما و هموطنان آواره ات در جستجوی فلسطین همچنان سرگردان باشید. شما که هم خلاقیت هنری دارید و طبع شعر، پس محبتی کن و شعر رهایی فلسطین و آزادی وطنت را با عنوان «اتحاد از پس گمراهی» را بیافرین و به رهبرانت گوشزد کن فقط با اتحاد است که فلسطین آزاد می شود و تو نیز باور کن و بپذیر که دو کشور اسراییل و فلسطین در کنار هم در صلح و آرامش بسر خواهند برد اما شرطش این است که اتحاد و پاک دستی و اخلاص سرلوحه هدفشان باشد. فقط در این صورت است که آخرین شعر زیبایت را پس از آن که از قایق طوفان زده ات پیاده شدی، در ساحل فلسطین خواهی سرود!
خیلی ممنون خانم شاهق که این شعر زیبا را به اشتراک گذاشتید.
با سپاس فراوان از سرکار خانوم دکتر شاهق استاد گرامی . سلامتی و موفقیت شما را از خداوند یکتا خواستارم
جهانشاه عزیز، ممنون از شما که این رسانه را در اختیار ما گذاشته ای و سپاسگزار از جو‌‌‌‌ّ دموکراتیکی که در ایرون.کام فراهم کرده ای.
جناب خادم گرامی و ارجمند، سپاسگزار از لطف شما. من علاقه مند بودم که جوابی به گفته ی شما بدهم ، ولی چون روی سخن شما با خود شاعر بود از دادن جواب امتناع کردم. فقط می خواستم یک تذکر کوتاه بدهم و آن این که اگر اتحاد، اتفاق ، مبارزه و مقاومتی در آنها نبود پس از هفتاد و پنج یا شش سالی که از اشغال سرزمین آنها می گذرد ، باید تا بحال محو و نابود شده باشند و دیگر حتی اسمی هم از آنها باقی نمانده باشد.
با درود به استاد گرامی دکتر شاهق با نظر شما کاملا موافقم . اما شاید در سخنم ابهامی بوده که نتوانسته ام روشن تر بیان کنم . بیشتر منظورم اتحاد در اعمال سیاستی واحد برای رسیدن به آرمان فلسطین است. بنده این شاعر را اصلا نمی شناختم و همین که استاد گرامی جناب جهانشاه نام شما را ذکر نمودند بنده به رسم ادب و احترام سلام و درودی عرض کردم و اگر می دانستم این مطلب را شما گرد آورده آید ، بی شک مخاطبم شما بودید . من بیشتر به اندوه و آرزوهای این شاعر گرامی خواستم پاسخی داده باشم ، وگرنه همان گونه که شما معتقدید هر فلسطینی سمبل مقاومت است در مقابل هر نوع تجاوز و اشغال . سرکار دکتر شاهق استاد گرامی بنده باورم این است که این چرخه جنگ و گریز و خون و خونریزی و تجاوز و اشغال و مقاومت و هجوم و انتقام و ویرانی های بی پایان باید روزی به انتها رسد، مگر آن که باور داشته باشیم که هرگز میان فلسطین و اسرائیل صلحی برقرار نخواهد شد. این نظر و دیدگاه شاید برای این است که هر نوع جنگ و کشتار مرا بشدت آزرده می سازد لذا همیشه صلح و دوستی بر اساس حق و عدالت را جستجو می کنم . باورم این است که اگر روزی به آن نقطه نرسد کشورها و جوامع گوناگون در این دنیا هرگز روی آرامش را نخواهند دید. آری بایستی در مقابل هر نوع تجاوزی ایستاد و حق و حقیقت را بر کرسی قانون نشاند. با سپاس فراوان از این که بنده را هم قابل دانستید. ممنونم.