عکاّسی در ایران مانند سایر پدیده های مدرنیته در دورهٔ قاجار آغاز گردید.
تصویری از شاهزاده مَلک قاسم میرزا ( ۱۸۵۰ یا ۱۸۵۲ میلادی)، او اوّلین کسی بود که از خودَش عکس (سِلفی یا خودنگاره به پارسی امروزی) گرفت.
فّنِ عکاّسی و عکس برداری در ایران برای اوّلین بار در شهرِ تبریز و توسط ملک قاسم میرزا فرزند فتحعلی شاه قاجار آغاز گردید. به علّت سفرِ او به اُروپا و تحصیل در فرانسه؛ در روزگاری که اختراع دوربین عکاّسی موضوع بحثِ روز بود و مُراوده با اروپائیان در ایران و توجهّی که به دانش‌ها و فرهنگ نوین داشت؛ می‌توان حَتم و یقین کرد که شاهزاده ملک قاسم میرزا نخستین ایرانی، پس از ژول ریشار (به گفته‌ای اوّلین شخص خارجی که در ایران عکس برداری کرده است) یا همزمان با او (و شاید هم پیش از ریشارخان) است که دوربین عکاّسی در اختیار داشته و نخستین عکس برداری به شیوه داگرئوتیپ (نخستین روش موّفق در ثبت عکس های دائمی و استفادهٔ تجاری از عکاّسی است) و سپس کلدیون را در ایران انجام داده است.
یحیی ذکا نویسنده کتاب «تاریخ عکاسی و عکاسان پیشگام ایران» اعتقاد دارد که ملک قاسم میرزا نویسنده نخستین رساله عکاّسی نیز هست. از آنجا که وی به ۶ زبان زنده دنیا تسلط داشته است، احتمالا تنها گزینه ممکن برای تالیف رساله کوچک «کتاب فوتوگرافی» می‌تواند باشد.
نظرات