کهن‌ترین ترجمه پارسی از کتیبه داریوش بزرگ در بیستون.

هنری راولینسون ( افسر ارتش کمپانی هند شرقی بریتانیا، سیاستمدار و خاورشناس، او نخستین کسی بود که خط میخی را با بررسی کتیبه‌های بیستون خواند، راولینسون به مدت یک سال ـــ وزیر مختار بریتانیا در ایران بود) حدود ۱۸۰ سال پیش، پس از رمزگشایی و ترجمه متن پارسی باستان کتیبه داریوش بزرگ، ترجمه فارسی متن کتیبه را به سلطان محمدشاه قاجار تقدیم کرد که با مقدمه و خط محمد تقی لسان الملک (در زمره فاضلتَرین و از دانشمندانِ عصر قاجاریه) ـــ ثبت و ضبط شده است.

نام کوروش بزرگ نیز در متن است.