تابلویی را که در بالا مشاهده می‌‌کنید ـــ از نقاشی‌های معروفی است که از نزدیک ندیدم، هر چند نمونه‌ی مشابه از آن در نگارخانه‌ی ملی لندن است اما تا به حال نتوانستم به نگارخانه‌ی ملی هنر واشینگتن رفته تا این اثرِ زیبا را از نزدیک ستایش کنم، امیدوارم به زودی به آنجا سفر کرده و به آرزوی خود برسم.
اما جریانِ این نقاشی چه بوده و چرا من را به خود جذب می‌‌کند؟ این اثر توسط نقاش هلندی؛ روخیر فان در ویدن کشیده شده و عنوانِ مشهور ـــ میان تمامی پرتره‌های زنان در تمام مکاتب یاد می شود، این نقاشی از شکل‌های هندسی تشکیل شده که حجاب زن، خطوط گردن، چهره و بازوهای او را تشکیل داده و با کاهش روشنایی، چهره و روسری او را به نمایش می‌کشند، تضاد زنده‌ی میان تاریکی و روشنایی، زیبایی و ظرافت گوتیک این مدل را به نحوی تقریباً غیرطبیعی افزایش می‌دهد.
در این اثر، تواضع و رفتار محافظه‌کارانه‌ی بانو در ساختار بدنی او، چشم‌هایی با زاویه‌ی پایین و انگشتانی قلاب شده مشخص می‌شود، وی قد بلند و باریک بوده و با توجه به ایده‌آل‌های گوتیک ـــ قد بلند رسم شده است، حد فاصل خالی پیشانی، شانه‌هایی باریک، موهایی محکم بسته شده، پیشانی بلند و چارچوب ایجادشده با روسری، نشانه‌های بلندی قامت او هستند، فکِ پایین کمی بزرگتر است، خطِ لب خوب جا افتاده و فرمِ لبِ پایین دلچسب است، البته با پرتونگاری اثر ـــ می فهمیم که دور کمرِ زن در ابتدا باریک‌تر و سینه‌های او واضح تر بوده است، شاید نقاش خود سانسوری کرده و با توجه به شرایطِ آن زمان در هلند ـــ نقاشی دیگری به روی قبلی کشیده و این نیز تحسین برانگیز است.
متاسفانه نمی‌‌دانیم این بانو کیست (شاید ماری د والنگین، دخترِ نامشروع فیلیپ سوم ـــ دوک بورگوندی باشد، کشیدنِ این سبک نقاشی‌ها ـــ با هدفِ ازدواج بوده است)، سالهاست که تلاش کردم رَدی از او بیابم اما تا به حال امکانش نبوده است، فقط از روی پوشش مد روز زن و ترتیب تکامل سبک نقاشی ـــ حدس می زنیم که این بانو در سالِ ۱۴۶۰ میلادی زندگی می کرده است.
در این اثر، حجاب اثرِ معکوس دارد ( در قرن پانزدهم میلادی، حجاب‌ها معمولاً با هدف تواضع و پنهان‌سازی هوس و شهوت موجود در گوشت و پوست برهنه‌ی بدن انسان پوشیده می‌شدند)؛ چرا که چهره‌ی زن با روسری پوشانده شده تا توجه بیننده به زیبایی او جلب شود، دست‌های زن، مشابه وضعیتِ دعا، محکم در یکدیگر زنجیر شده و چشمان زن با تواضع ـــ به سمت پایین خیره شده و در تضاد با پوشش غیرمعمول او هستند.
حس صمیمیتِ اندوهگینی در این اثر می یابم، این زن به طرزِ غریبه‌ای برایم زیبا است.
بسیار جالب.