CHRI:

 نفر از زنان زندانی در بند ۵ زندان قرچک ورامین با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به حیات الغیب مدیر کل سازمان زندان‌های تهران، در اعتراض به «وضعیت بسیار نامناسب این زندان» اعلام کردند که از روز ۲۶ مرداد ماه ۱۳۹۸ «از دریافت جیره غذایی خود در زمان ناهار» خودداری خواهند کرد. کیفیت پایین مواد غذایی، دسترسی نداشتن به آب شرب، قیمت‌های بسیار بالای اقلام مورد نیاز زندانیان در فروشگاه، دسترسی نداشتن به دارو و هوای تازه و همچنین شرایط غیر بهداشتی زندان از جمله مواردی است که این زندانیان به آن اعتراض کرده‌اند.

این زندانیان در نامه خود ضمن اشاره به اقدامات موقتی که مامورین زندان یک ماه قبل از تاریخ نگارش نامه به دلیل بازدید مدیر کل سازمان های زندان های تهران صورت داده بودند نسبت به فراهم نشدن امکان گفتگو بین زندانیان با او اعتراض کردند و نوشتند: «صحنه آرایی چون کندن طناب رخت آویزهای زندانیان رختشویی که سال‌ها ست تنها راه تامین مخارجشان شستن لباس دیگر زندانیان است، شستن تمام زندان توسط زندانیان، آوردن گلدان در کریدور برای همان بازدید چند دقیقه‌ای و… ولی ما زندانیان بند ۵ اندرزگاه یک زندان زنان قرچک ورامین در همان بازدید سعی داشتیم مشکلات زندان را برای شما و هیئت همراهتان بازگو کنیم و لیکن تلاشمان بیهوده بود.»

آنها در نامه خود نوشته‌اند که «توانایی رفع نیاز‌های معیشتی خود در زندان را ندارد» و برای رفع نیازهای خود به کارکردن برای دیگر زندانیان روی آورده‌اند و تعدادی دیگر تحت این فشارها اقدام به «خودزنی» کردند. آنها نوشته‌اند: «با توجه به اینکه اکثر ما زندانیان به خاطر وضعیت معیشتی و یا همبستگی با وضعیت معیشتی بحرانی در جامعه به اینجا کشانده شده‌ایم، دیگر توان رفع نیازهای معیشتی خود در زندان را نداریم، نیازهایی چون تامین غذا، مواد آشامیدنی، پوشاک و مواد بهداشتی. مگر جز این است که ما زندانیان نیز دارای حق و حقوق اولیه هستیم و رفتار مناسب و تامین جان و روان ما با مسوولین است؟ عده ای از ما به دلیل همین فشارهایی که دیده نمی‌شود دست به خودزنی، خوردن مشت مشت قرص برای آرامش روان قرض گرفتن، به اجبار تن به انجام کارهای دیگران دادن شده‌ایم. دردناک این است که اگر ما زندانیان وضعیت معیشتی خوبی در بیرون از زندان را تجربه کرده بودیم هم اکنون اینجا نبودیم و نامه‌ای هم در کار نبود اما سوالی که هر روز تکرار می‌کنیم این است که چگونه مخارجمان را تامین کنیم تا زنده بمانیم؟»

کمپین حقوق بشر در ایران،‌ طی ماه‌های گذشته تحقیقاتی را در مورد شرایط زندگی زندانیان زن در زندان قرچک ورامین انجام داده است که نشان می‌دهد نه تنها دسترسی به موارد اولیه غذایی و بهداشتی در این زندان با محدودیت‌های متعدد رو به رو است بلکه در موارد دیگری مانند خدمات درمانی و پزشکی، کار زندانیان، وضعیت مادران و کودکان ساکن زندان، دسترسی به وسایل ارتباطی و دیدار با خانواده، عدم تفکیک زندانیان بر اساس جرم، خشونت مسوولین زندان و نادیده گرفتن موارد آزار میان زندانیان، عدم رسیدگی به خشونت و تبعیض بخصوص علیه زنان ترنس و دگرباش شرایط زندان بسیار خشن و نامساعد است به طوری که حتی مسوولان زندان بر روی تمام این موارد چشم‌پوشی می‌کنند و هر شکایتی را سرکوب می‌کنند.

نقل‌ قول‌های یاده شده  از زندانیان زن زندان قرچک ورامین در این گزارش، همگی مربوط به افرادی است که طی سه سال گذشته در این زندان مدتی را سپری کرده‌اند. علیرغم اینکه برخی از موارد در برهه‌های مختلف زمانی برای زندانیان متفاوت بوده است (و به همین جهت زندانیان در تجربه‌های مختلفی در بخش‌های مختلف داشته‌اند)،  اما تجربه‌های متعدد زندانیان از شرایط این زندان نشان‌دهنده کاستی‌ها و ناکارآمدی‌هایی است که در خصوص شرایط زنان در این زندان و همچنین نحوه مدیریت زندان وجود دارد. شرایطی که بخشی از آنها در نامه ۲۰۰ تن از زندانیان زن قرچک ورامین مطرح شده است.

شرایط بند‌ها

شرایطی که در نامه ۲۰۰ تن از زندانیان زن قرچک ورامین مطرح شده است، طی ماه‌ها و سالهای گذشته ادامه داشته است و مسوولین زندان برای تغییر آن اقدامی انجام نداده‌اند.

در خرداد ماه ۹۸، مرضیه (نام مستعاربرای حفاظت از هویت زندانی سابق قرچک) به کمپین حقوق بشر در ایران گفت به دلیل کمبود جا برای خواب تعدادی از زندانیان بدون تخت روی زمین می‌خوابند: «در واقع بندهای زندان قرچک سوله‌هایی هستند که داخل هر سوله ۱۲ کابین حدودا ۹متری تعبیه شده است. در داخل هر کابین ۳ تخت ۳ طبقه وجود دارد که ۹ نفر همراه با معمولا دو کف‌خواب در آن کابین زندگی می‌کنند.» او در مورد تعداد افراد فاقد تخت افزود: «تعداد کف خواب‌ها کنار هر کابین هم معمولا ۳ الی ۴ نفر هست.»

عدم تفکیک زندانیان از دیگر مشکلات اصلی اسکان در این زندان است. با وجود آنکه در مرداد ۱۳۹۴ خبرگزاری میزان وابسته به قوه قضاییه ایران از اجرای طرح تفکیک مجرمان جرایم سبک از مجرمان جرایم سنگین خبر داد، به گفته افرادی که در زندان قرچک محبوس بودند و یا هستند اصل طبقه‌بندی همچنان در این زندان رعایت نمی‌شود. وکیل دادگستری محمد مقیمی در مصاحبه‌‌ای با مجذوبان‌نور دراواخر سال ۱۳۹۷ تایید کرد که نه تنها «در زندان قرچک اصل جداسازی محکوم از متهم اجرا نمی‌شود»، بلکه در بندهای آن نیز تفکیک بر اساس سن و جرایم مطابق با آیین‌نامه زندان‌ها نیز رعایت نمی‌شود که این امر گاهی منجر به تهدید امنیت و یا سلامت جسمی زندانیان می‌شود. در همین راستا در بهمن ۱۳۹۷، پنج درویش زندانی در نامه‌ای خطاب به رییس این زندان خواستار اجرای تفکیک بندهای این زندان شده و از رییس زندان خواستند آنها را از بندهای زندانیان دارای بیماری‌های سرایتی یا سابقه رفتارهای پرخطر جدا کند.

سوله‌های بزرگ این زندان همچنین فاقد سیستم گرمایشی و یا خنک‌کننده است، و این منجر به تشدید آلودگی هوا در اثر رواج دخانیات و سیستم فاضلاب پرنقص می‌شود. به گفته ژیلا بنی‌یعقوب خبرنگار فعال حقوق زنان، مسوولان زندان در واکنش به شکایات زندانیان در مورد سیستم تهویه، تنها پاسخ می‌دهند: «تعمیر نمی کنیم، چون بودجه نداریم. پس پیگیری نکنید.» در اردیبهشت ماه سال ۹۷ یکی از زندانیان در گفتگویی با غنچه قوامی زندانی سابق قرچک، از وضعیت سرما و گرما در زندان قرچک در گفتگو با وب‌سایت کانون زنان ایرانی گفت: «زمستان‌ها از سرما سینه‌پهلو می‌کنیم و تابستان‌ها از گرما دچار سردرد، سرگیجه و گرمازدگی شدید می‌شویم.»

برو به آدرس