تصویرِ نقاّشی گمشده از سلطان فتحعلی شاه قاجار، کارِ آقا احمد نقاّش مربوط به سال ۱۲۲۸ هجری قمری (۱۸۲۲ میلادی) بوده و با تکنیک رنگ روغن روی بوم اجرا شده است ( این شیوه بیشتر از تلفیقِ ویژگی‌های هنر نقاّشی سنّتی ایرانی با عناصر و شیوه‌هائی از نقاّشی اُروپایی شکل گرفت. هرچند آثاری نزدیک به این شیوه از دورهٔ صفوی در ایران تاحدّی مرسوم بود و فرنگی سازی نامیده می‌شد، اما ابتدا در دورهٔ زند و در ادامهٔ آن در دورهٔ قاجار شکلِ مشخّص خود را یافت. و باید یادآوری کرد که پرورشِ هنرِ نقاّشی بیشتر وابسته به دربار بود و شاهان و شاهزادگان مهّمترین سفارش دهندگانِ آثار هنری و تنها حامیانِ هنر بوده‌اند). ابعادِ این اثر ۱۶۳ در ۱۶۵سانتی متر است.
آقا احمد نقاّش از نقاّشان مطّرحِ دورهٔ قاجاریه و فرزند آقا نجف اصفهانی است. توانایی او در کار با رنگ روغن در دیگر نقاّشان قاجار دیده نمی شود. سلطان فتحعلی شاه قاجار در قرن نوزدهم شخصاً به سفیر وقت بریتانیا در تهران (سِر گور اوزلی) هدیه داده است.
به غیر از تابلوی فتحعلی شاه قاجار، یک نقاّشی ۲۰ هزارپوندی از لاله ها و زنبق ها از سِر سِدریک موریس و یک پُرتره ۲۰هزارپوندی از ملکهٔ ویکتوریا اثر جرج هایتِر هم در جریان حمله به سفارت مفقود شده است.
همچنین یک نقاّشی دوهزار پوندی از اِدواردِ هفتم کار لوک فیلدزْ به همراه یک نقاّشی رنگ روغن ۱۰هزارپوندی از دروازِ گُلوچِستِر کار آدریان بِرگ دیگر آثارِ مفقود شده به شمار می روند.
این خبر واقعاً شرم آور است، ناراحت کننده این است که سه سال از این جریان گذشته است و نمیتوان فهمید در حالِ حاضر چه کسی این نگارهٔ بسیار با ارزش را در اختیار دارد، هیچ کس نمیتواند قیمتی مشخّص شده بر این تابلو گذارد، حتی بزرگترین کارشناسانِ دنیا. از سلطانِ قاجار نقش و نگارهْ فراوان دیده می‌‌شود امّا این یکی از معدود نگاره‌هایی است که نقاّش با حضورِ دائمِ سلطان طراّحی کرده است، نکته‌ای که کمتر علاقمندی به آن حساسّیت نشان داده است. بنابرین قیمتی که انگلیسیها به روی آن گذاشتند تنها بچّه گول زننده است!
خوشبختانه هیچ کس نمیتواند این تابلو را به فروش برساند، خارج کردنِ این تابلو بسیار مشکل است، برای فروش نیز احتیاج به خریدارانِ خاّصی است که برای کارشناسان کاملاً شناخته شده هستند.
سفارتِ انگلیس به راحتی می‌‌تواند با بررسی فیلم‌های دوربینهای امنیتّی بفهمد چه کسانی واردِ سفارتخانه شدند، چه کسانی واردِ سالنِ پذیرایی خانهٔ سفارت شدند، چه کسانی تابلو و دیگر عتیقه جات را برداشتند، می‌‌توانند این فیلم‌ها را در اختیارِ مقامات قرار داده و سارقین را شناسایی کنند.
دولتِ منفورِ اسلامی ایران باید خودش این جریمه را به سفارتِ انگلیس بپردازد، این کارِ خودشان بوده و نباید از بیت المال این پول را برداشت کنند.
کلیدِ حلِ این معمّا در دستِ خودِ انگلیسیها است. دولتِ انگلیس مقادیرِ زیادی از آثارِ هنری مهّم را در اختیار داشته و سالهای سال است که درین زمینه مخفیانه کار می‌‌کنند و با حراجی‌ها و صاحبانِ کلکسیون‌های مهّمِ دنیا در ارتباط هستند و حتی دزدانِ این گنجینه‌ها را نیز می‌‌شناسند.
تا به حال با چند نفری درین رابطه صحبت کردم، هیچ کس جرأتِ دادنِ یک نظرِ مشخّص را ندارد، مشکلِ دیگر اینجاست که دولتِ انگلیس هنوز رسماً شکایتی نکرده است، اِسلامیون نیز گفتند که غرامت را خواهند پرداخت، اما نگارهٔ سلطان کجاست!؟
اِنگاری باید صبر کرد و در انتظارِ اخبارِ جدیدی بود، برای کسبِ اطلاّعاتِ دیگر شخصاً به انگلستان خواهم رفت.
ژوئنِ ۲۰۱۴ میلادی، پاریس.
اصلا چرا این نقاشی‌ها تو سفارت تو ایران بوده؟ گذاشته بودن وقتی ملکه انگلیس به ایران سفر کرد نشونش بدن؟! از قضا ما هم یک چند دست ظرف و ظروف شکستنی فتحعلی شاهی داریم که گذشتیم تو طاقچه هر وقت ملکه انگلیس اومد خونمون با اونها ازش پذیرایی کنیم!
دولتِ انگلستان بیش از ۱۰،۰۰۰ قطعه هنری و عتیقه در سفارتخانه‌های خود نگهداری می‌‌کند. این هم احتمالاً قسمتی از سیاستِ ایشان است که بر ما توضیحَش پوشیده و فهمِ آن مشکل است.
احتمالاَ انگلیسیها صدایش را در نمی آورند چرا که پای بیت رهبری و یا دیگر دم کلفتهای رژیم به میان می آید و اینها هم فعلاَ بی خیال شده اند و با آن زیرکی انگلیسی تصمیم گرفته اند که جور دیگری تلافی اش را در بیاورند. اگر به انگلستان تشریف آوردید سعادت بدهید که یک شراب با هم بزنیم.
دیوانه جان این پدر سوخته‌های نا ایرانی اِسلامیه از این هنر اطلاّعی ندارند، هر چند برای مالِ دنیا حاضرند لَعن و نفرینِ مردم را به جانِ خود بخرند. انگلیسیها درین زمینه نیز مقصرّند.
آن بساطِ شراب خوری نیز به چشم... شیفتهٔ لندن هستم هر چند که سالهاست با هم حرف نمی‌زنیم، خود بزرگ بینی ایشان تقصیر دارد وگرنه معماری این شهرِ قدیمی و آثارِ خاندانِ من تنها رابطْ بینِ ماست.
با سپاس.
***
فضولی جان با کدام قسمت از صحبتهای این حقیر موافق نیستی؟ خودِ کارشناسانِ هنری انگلیس بارها از دولتِ خودشان خواستارِ بازگشتِ این آثار به مردمِ آن سرزمین‌ها هستند، رجوع کنید به منابع متعدّد در گوگل درین رابطه.
با سپاس از لطفِ شما.
شايد منظور شما را درست درك نكردم. اگر منظور از ١٠٠٠٠ قطعه قصبى يا تصاحب با رشوه و دزديست كاملا موافقم.
قطعاً تمامی آنها رشوه و دزدی نیست، تحفه و یادبود نیز در میا‌‌نِ آنها نیز دیده می‌‌شود، ولی نسلِ امروزی کارشناسانِ هنری (با فشارِ روزنامه نگاران، باستان شناسانِ جوان و دیگر آدمیانِ با شرف) خواستارِ یک سیاستِ صحیح درین رابطه هستند. به خصوص که چندین سالِ است کشور‌های قدیمی (یونان، مصر، هند در مرحله اول) (چین، ایران در مراحل بعدی) در حالِ جنگِ شدیدی با موزه‌‌ها و کلکسیونر‌های اروپایی هستند تا ثروتهای خود را بازپس گیرند. مطمئن هستم که موزه‌‌ها (آثارِ باستانی) یکی پس از دیگری مجبور به عقب نشینی هستند. در دنیای امروزه دیگر نمیتوان این چنین با مردمِ یک کشور برخورد کرد. باید دید عکس‌العمل اروپا و به ویژه انگلستان و فرانسه چیست.
مرسى متوجه بحث كلى تر شدم و حق با شماست. آخرين دفاعيه ايشان هم حالا كه خود درك كرده اند كارشان درست نبوده و نيست، آن است كه اين قطعات بيشتر نزد ايشان محفوظ و امن است كه احمقانه ميباشد چون معنيش اين است كه مللى مثل ما لياقت نگهدارى آنها را نداريم. اما اگر واقعا جلوگيرى از معاملات خريد و فروش يا به قول شما كارهاى مخفيانه كنند اين حرف مورد ندارد.