از چه می هراسند؟

آیا می خواهند نام زرتشت را هم از کتیبه ها حذف کنند؟


شکوه میرزادگی



در تاریخ ۱۸ دی ۱۴۰۰ خبرگزاری های دولتی در ایران گزارش دادند که حمید وفایی، «مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید» از کشف کتیبه ای مربوط به دوره ساسانی در حوالی شهر استخر در مرودشت خبر داده است. و گفته ی ایشان را این گونه نقل کردند: «حمید فدایی افزود: این کتیبه در ابعاد ۴٠ در ٣۵ سانتی متر است که به دلیل فرسایش کتیبه توسط باستان شناسان و مورخان با روش‌های تخصصی خوانده و ترجمه شده است و نام زرتشت بر آن حک شده است». «وی ادامه داد: در اسناد کاغذی تاریخی نام زرتشت آورده شده بود ولی برای نخستین بار است که در کتیبه این نام شناسایی شده است»

یک هفته بعد نشریات دولتی باز هم از قول حمید وفایی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید» نوشته اند:

«مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با اشاره به انتشار خبری در خصوص یافت شدن کتیبه‌ای با نام زرتشت در نقش رستم، تاکید کرد که این پایگاه تنها خبر کتیبه نویافته را تایید می‌کند و هنوز محتوای این کتیبه مشخص و تایید نشده است».

و این گونه ادامه داده اند که: «حمید فدایی با اشاره به اینکه بخشی از خبر منتشره در یکی از خبرگزاری‌ها در ارتباط با محتوای کتیبه نویافته و اشاره به وجود نام زرتشت در متن آن توسط کاشف کتیبه، مخدوش است، گفت: پایگاه میراث جهانی تخت جمشید تنها گزارش یافته شدن کتیبه را دریافت کرده و تا کنون گزارش مکتوبِ تخصصی درباره متن کتیبه و محتوای آن، از سوی شخص یابنده مبنی بر صحت محتوای کتیبه به این مرکز ارائه نکرده است، بنابراین محتوای مطرح شده مورد تایید این پایگاه نیست.»

یعنی جناب رییس پایگاه جهانی، پس از یک هفته خبری را که بیشتر خبرگزاری های حکومتی از قول او اعلام کرده بودند، «مخدوش» خوانده و منکر نام زرتشت در کتیبه شده است.

متاسفانه در پی فاجعه ی انقلاب اسلامی، تمامی حفاری ها و کشف های (قانونی و غیر قانونی) آثار تاریخی و فرهنگی ایران پس از انقلاب، پنهانی انجام شده است، و خبرنگاران و رسانه ها از وضعیت این آثار اطلاع درستی نداشته اند، حتی از ۱۲ سال پیش آن ها اجازه نداشته اند که هیچ خبری را که از سوی مردمان محلی هم به آن ها می رسد، بدون اطلاع سازمان میراث فرهنگی (که چندسالی ست وزارتخانه شده) منتشر کنند.

در واقع مردمان ایران، به عنوان وارثان اصلی این میراث هیچوقت از چند و چون آن چه بر سر میراث هایشان می آید بی خبرند.

اکنون هم روشن نیست که چگونه خبری را که رییس پایگاه میراث فرهنگی جهانی تخت جمشید یک هفته قبل به خبرنگاران داده تازه اکنون آن را مخدوش اعلام می کند و می گوید اصلا نامی از زرتشت نبوده است

آیا می شود این گفته را باور داشت؟ و آیا می شود از این اندیشه بیرون شد که چرا آن ها نام زرتشت را که برای اولین بار در کتیبه ای در ایران دیده شده، انکار  می کنند؟

فراموش نمی کنم در سال ۱۳۸۶ کتبیه ای در خارک کشف شد، با نام خلیج فارس و برخی از باستانشناسان سرشناس از جمله استاد سرفراز با شادمانی اعلام کردند که این کتیبه ی دوران هخامنشی می تواند سند معتبری باشد بر این که خلیج فارس از دوره باستان متعلق به ایران بوده است. اما چندی بعد ناگهان خبرگزاری های دولتی اعلام کردند: «عده ای ناشناس شبانه به سراغ کتیبه رفته و نوشته های آن را تخریب و محو کرده اند» و بعد هم  گفتند اصلا کتبیه قلابی بود.

در مورد کتیبه خارک، به راحتی می شد دریافت که به خاطر زد و بندی ست که با کشورهای اطراف خلیج فارس دارند و حتی  مسئولین مملکتی وقتی به آن کشورها می رفتند زیر نقشه هایی می ایستادند و سخنرانی می کردند که نام خلیج فارس را عربی ذکر کرده بودند. امااکنون با  حذف احتمالی نام زرتشت از یک کتیبه چه برنامه و نقشه ای  می توانند داشته باشند و یا از چه می هراسند؟

ژانویه ۲۰۲۲

بنیاد میراث پاسارگاد

savepasargad.com