بر اساس نامِ روز‌هایِ ماهِ زرتشتی، امروز "تیر" نام دارد. امروز تیر روز از تیر ماه است. و چون زرتشتیان هر ماه برابریِ نامِ روز و ماه را جشن میگیرند، امروز "جشنِ تیرگان" است. یکی از بزرگترین جشن‌هایِ ماهیانه ی زرتشتیان!
در ادبیات اوستایی، غیر از گاتاها، تشتر یا تیر نام ایزدی است که به باریدن باران کمک می کند، همچنین در باور ایرانیان نام ستاره‌ای است که هرگاه در آسمان پدیدار شود مژده باریدن باران را می دهد.
سبب پیدایش جشن تیرگان نیز مانند بسیاری آداب و رسوم دیگر در فرهنگ ایرانی، با رویدادی سرنوشت ساز از تاریخ زندگی ایرانیان باستان هماهنگی یا پیوند یافته است.
گروهی این جشن را یادگار پیروزی ایرانیان بر تورانیان می دانند. بدین روایت که در زمان پادشاهی منوچهر، پس از اشغال بخش‌های زیادی از سرزمین ایران توسط سپاه افراسیاب، قرار آشتی بر این گذاشته شد که از سوی سپاه ایران از خطه تبرستان، تیری رها گردد و در هر جا بر زمین فرود آید، مرز ایران و توران تعیین شود.
بنابر این آرش،جان بر کف و با تمام توان تیری را از کمان رها ساخت. این تیر در باور استوره یی توسط ایزد باد همراهی شد و در کنار رودخانه جیحون بر درختی نشست و مرز ایران و توران را مشخص کرد.
بنابه روایت دیگر، در زمان ساسانیان و پادشاهی فیروز، هفت سال در ایران خشکسالی روی داد. مردم ناگزیر روی به دشت و بیابان آوردند و با نیایش خود از پروردگار در خواست باران کردند. پس از چندی، بارش باران شروع شد و ایران از خشکسالی رهایی یافت. از آن سال به بعد ایرانیان در چنین روزی به یکدیگر آب می پاشند و شادی می کنند.
اکنون نیز زرتشتیان جشن تیرگان را با شکوه و شادمانی بر پا می کنند. در شهر کرمان این آیین را تیرو جشن نیز می گویند. خانه‌ها تمیز میشود، دورِ هم جمع میشوند، اوستا خوانی میکنند، آب به سر و رویِ هم میپاشند و شادی میکنند.
همه از پیر و جوان، "نخ تیر و باد" را که از جنس ابریشم نازک و مجموعه یی از نخ‌های عموما هفت رنگ تابیده به نشانه رنگین کمان است، به مچ دست می بندند. این نخ را در کرمان و بم، تیرو می گویند. این نخ به هم تابیده را در روز جشن تیرگان به مچ دست و گاه به انگشت دست می بندند و آن را تا روز باد به دست دارند. در روز باد ( ده روز بعد) نخ ابریشمی هفت رنگ را از دست باز می کنند، در جای بلندی مانند پشت بام می ایستند و آن را به باد می دهند، تا گذر تیر آرش به یاری ایزد باد را یادآوری کنند.
به دلیل کرونا انجام گردهمایی ها و جشن ها متوقف شده. انجمن های شهرهای زرتشتی نشین برنامه های آنلاین برگزار میکنند.
#جشن_تیرگان_مبارک #مژگان
تیرو جشن بر شما مبارک باد! ممنون از افزودن به اطلاعات ما در مورد دین زرتشتی.
مبارک باشه مژگان عزیز. منابع را هم ذکر کنید تا بیشتر بخوانیم. بینهایت ممنون.
منبعش خودم به عنوانِ یه زرتشتی :)) رسوم رو توضیح دادم دیگه :)
احسنت! :)