ریشه ژاپنی «دودره کردن‎»

میم نون

 

اواخر دهه ۱۳۶۰ تو فردوگاه ناریتای ژاپن دوستم اومد دنبالم و همونجا با مترو منو برد خونه و محل کارش که یکجا  بود. متوجه نشدم چقدر پول بلیت مترو پرداخت کرد فقط بمن گفت دنبالم بیا وکیفم را گرفته بود دستش و منم چمدانم میکشیدم.

خونه که رسیدیم  یه دوش گرفتم و نشستیم به گپ زدن و شر و ور گفتن و اونم از اوضاع کار و زندگی ژاپن برام تعریف میکرد.

وسط صحبتها گفتم چقدر اینجا قطار داره و برام  تازگی داشت و عجیب بود.

گفت: 

همه جای ژاپن با مترو بهم وصل میشه و‌لی برای ما خارجیها بلیط خیلی گرون در میاد، چند تا راه نشونت میدم تا قیمت واقعی کرایه مترو را پرداخت نکنی. 

اول اینکه ژاپنی ها  انسانهای ساده و زود باوری هستند و به توریست ها و خارجیها خیلی احترام میگذارند. به مامور ایستگاه مترو بگو توریستی و بلیتم را گم کردم و از ایستگاه قبل اومدم. اسم ایستگاه را هم از روی تابلو راهنما یادداشت کن بگو تا باور کنه و صد ین بده بیا بیرون.

دوم اینکه یه بلیت میهمان از دستگاه میخری  که ارزانه و صد ین ارزش داره. بلیت مهمان یعنی جایی نمیری و وارد ایستگاه میشه تا مهمانت برسه و با هم خارج شوید و موقع برگشت همون بلیت را میدی پس بلیت را بخرو بگذار تو کیفت. شب برگشتنی بده چون مامور هم عوض شده متوجه نمیشه و خیلی جاها  هم که گیت الکترونیکی هست دستگاه قبول میکنه و رد میشی میای بیرون  ولی اگر مامور عوض نشده بود از درب دیگه برو‌که مامورش تو را ندیده باشه، و اینجوری دودره کردی.

راه دیگه ای که هست اینه که خیلی از ایستگاه ها میتونی دو دره کنی.

پرسیدم «دو دره» چیه باید چیکار کنم؟

خندید و گفت: 

یعنی همه ایستگاه ها در ژاپن  بخاطر شلوغی دو تا ورودی خروجی دارند که بخاطر شلوغی اکثرا با کارت اعتباری از گیت رد میشن. برو پشت یکی برو و ‌کاپشن یاخودتو بچسبون به طرف تا سنسور عمل نکنه و از نفر جلویی عذر خواهی کن بگو عجله دارم و ببخشید خوردم به شما  و برو از ایستگاه بیرون، در آخر هم میتونی با یک بلیط صد ینی وارد هر ایستگاهی بشی و سوار قطار شو و در ایستگاه مقصد دودره کنی.

بعد موقع برگشت یک ایستگاه مونده برسی با همون بلیت صبح که تو جیبت هست پیاده شو برو بیرون و دوباره صد ین بخر بیا تو و ایستگاه بعد که ایستگاه مقصد هست با بلیط قانونی بیا بیرون...

گیج شده بودم گفتم حالا اینکارا را  بخاطر چقدر پول بلیت باید انجام بدم؟

گفت: اگه بری مرکز شهر برگردی برای ما پنجاه دلار اب میخوره واسه همین ما ایرانی ها و خیلی از کارگران خارجی  کشورهای دیگه همه ایستگاههای مترو را دودره میکنیم.

بعدها که برگشتیم ایران اصطلاح دودره کردن یا کلک زدن رواج پیدا کرد. الان خیلی ها این اصطلاح  را بکار میبرن ولی اصلا نمیدونند دودره یعنی چی،

تازه این دودره کردن مترو‌ شرف داشت به خیلی از خلاف هایی که بعضی از هموطنان انجام‌ میدادند.