ماست و خیار یکی از چاشنی‌های ایرانی است که مواد اصلی آن ماست و خیار است و در هر نقطه از ایران به سبک خاصی تهیه می‌شود. برای تهیه ماست و خیار، خیار را به صورت نگینی خورد کرده و با ماست که می‌تواند ترکیبی از ماست ترش و ماست خامه‌ای باشد مخلوط می‌کنند. همچنین می‌توان پیاز ، سیر خرد شده و کاهو را هم به آن اضافه کرد. برای معطر شدن ماست و خیار از نعناع خشک، آویشن و گل محمدی هم استفاده می‌ شود. همچنین می‌توان نمک و فلفل را نیز به مقدار دلخواه به آن اضافه کرد. در بعضی از مناطق ایران به ماست و خیار گردو و کشمش هم اضافه می ‌کنند
برخی از مصارف قابل توجه ماست و خیار
بنا بر منابع گوناگون ماست و خیار ممکن است ۱ - به عنوان یک خوراک خوش طعم و یا چاشنی در سفره ی غذایی برخی از ایرانیان بکار رود  ۲ - به شکل یک غذای کامل همراه با نان در یک وعده ی غذایی خورده شود  ۳ - به عنوان مزه ی عرق توسط برخی از دوستداران مشروبات الکلی مصرف شود ۴ - برای لاغری و کاهش وزن بدن تجویز شود
نظریات یک متخصص تغذیه در مورد مصرف ماست و خیار 
دکتر هادی عبدالله زاد متخصص تغذیه  با اشاره به افزایش مصرف ماست و خیار در روزهای گرم تابستان گفت: ماست و خیار به تنهایی نمی‌تواند وعده غذایی محسوب شود و برای استفاده به عنوان یک وعده غذایی حتماً باید همراه با گروه غلات از جمله نان صرف شود. وی با اشاره به مزایای فراوان این ترکیب گفت: ماست منبع خوبی از پروتئین، کلسیم، ویتامین ب ۲ و ویتامین ب ۱۲ است. وی با بیان اینکه بسیاری ماست‌های موجود در بازار پروبیوتیک هستند، گفت: مصرف این ماست‌ها موجب ازدیاد میکروب‌های مفید روده و مهار میکروب‌های مضر دستگاه گوارش می‌شود، بنابراین مصرف این نوع ماست‌ها تأثیر مثبتی در بهبود عملکرد دستگاه گوارش خواهد داشت. وی مصرف ماست و خیار را عامل مؤثری در کاهش وزن افراد دانست و افزود: تحقیقات نشان داده مصرف مناسب لبنیات می‌تواند موجب کاهش وزن افراد شود. از طرفی خیار نیز حاوی مقادیر زیادی فیبر و آب است که با مصرف آن حجم زیادی از فضای معده اشغال شده و احساس سیری ایجاد می‌کند، اما کالری به بدن اضافه نمی‌شود، بنابراین مصرف ترکیب این دو می‌تواند منجر به کاهش وزن افراد شود
وی افزود: همچنین فیبر بالای موجود در خیار از یبوست پیشگیری کرده و موجب می‌شود عمل دفع به راحتی انجام شود. وی تصریح کرد: با توجه فیبر بالای خیار و کالری کم آن، مصرف این میوه برای افراد دیابتی و مبتلا به کبد چرب نیز توصیه می‌شود، به شرط آنکه ماست مورد استفاده در کنار آن کم چرب باشد
  وی با اشاره به پتاسیم و منیزیم موجود در خیار مصرف آن را برای پیشگیری از فشار خون بسیار مناسب دانست وافزود:مصرف ماست همراه خیار می‌تواند در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی نیز مؤثر باشد

 پژوهش و تدوین

دکتر منوچهر سعادت نوری

*

همچنین نگاه کنید به

 "ماست" و ارزش غذایی آن

بخش های پیشین مجموعه ی گفتنی های تغذیه

یادداشت ها و سروده های پایانی

===================